असुल नगरिएका लाभांश भनेको कम्पनीले आफ्ना शेयरधारकहरूलाई वितरण गर्न घोषणा गरेको तर उनीहरूले दावी नगरेको लाभांश हो। कम्पनीहरूले निश्चित अवधिका लागि आफ्नो लाभांश वितरण योजना घोषणा गर्छन्, तर कहिलेकाहीँ शेयरधारकहरूले आफ्नो लाभांश दावी गर्न बिर्सन्छन् वा कुनै कारणले दावी गर्न सक्दैनन्। यस्तो अवस्थामा, ती लाभांशहरू असुल नगरिएका लाभांशको रूपमा रहन्छन्।
असुल नगरिएका लाभांशको महत्त्व
असुल नगरिएका लाभांशको विभिन्न महत्त्व छन्। पहिलो, यसले कम्पनीका वित्तीय व्यवस्थापनको स्पष्टता र पारदर्शितालाई दर्शाउँछ। दोस्रो, असुल नगरिएका लाभांशले कम्पनीका शेयरधारकहरूलाई आफ्नो अधिकारबारे सचेत गराउँछ। तेस्रो, यसले नियामक निकायहरूलाई कम्पनीका वित्तीय गतिविधिहरूको निगरानी गर्न सजिलो बनाउँछ।
असुल नगरिएका लाभांशको कारणहरू
- पता परिवर्तन शेयरधारकहरूले आफ्नो पता परिवर्तन गरेको भएमा कम्पनीलाई सूचना नदिएको कारणले लाभांश दावी गर्न सक्दैनन्।
- बैंक खाता विवरण परिवर्तन शेयरधारकहरूले आफ्नो बैंक खाता विवरण परिवर्तन गरेको भएमा कम्पनीलाई सूचना नदिएको कारणले लाभांश दावी गर्न सक्दैनन्।
- समयको कमी शेयरधारकहरूले समयमै लाभांश दावी गर्न नभ्याएको कारणले पनि असुल नगरिएका लाभांशको स्थिति आउन सक्छ।
- अनभिज्ञता केही शेयरधारकहरूले लाभांश दावी गर्ने प्रक्रियाबारे जानकारी नहुँदा पनि लाभांश दावी गर्न सक्दैनन्।
असुल नगरिएका लाभांशको व्यवस्थापन
कम्पनीहरूले असुल नगरिएका लाभांशको सही व्यवस्थापन गर्न विभिन्न उपायहरू अपनाउन सक्छन्:
- नियमित सूचना कम्पनीहरूले शेयरधारकहरूलाई लाभांश दावी गर्ने समयसीमा र प्रक्रियाबारे नियमित सूचना पठाउन सक्छन्।
- वेबसाइटमा जानकारी कम्पनीको वेबसाइटमा असुल नगरिएका लाभांशको सूची र दावी गर्ने प्रक्रियाबारे जानकारी राख्न सक्छ।
- वित्तीय परामर्शदाता शेयरधारकहरूले वित्तीय परामर्शदाताबाट लाभांश दावी गर्ने प्रक्रियाबारे जानकारी प्राप्त गर्न सक्छन्।
- नियामक निकायहरूसँग सहकार्य कम्पनीहरूले नियामक निकायहरूसँग सहकार्य गरी असुल नगरिएका लाभांशको व्यवस्थापन गर्न सक्छन्।
असुल नगरिएका लाभांश दावी गर्ने प्रक्रिया
शेयरधारकहरूले असुल नगरिएका लाभांश दावी गर्न निम्न प्रक्रिया अपनाउन सक्छन्:
- कम्पनीको सम्पर्क विवरण शेयरधारकहरूले कम्पनीको लगानीकर्ता सेवा विभाग वा सम्बन्धित निकायसँग सम्पर्क गर्न सक्छन्।
- आवश्यक कागजातहरू लाभांश दावी गर्न आवश्यक कागजातहरू, जस्तै शेयर प्रमाणपत्र, पहिचान प्रमाण, र बैंक खाता विवरण प्रस्तुत गर्न आवश्यक हुन्छ।
- दावी फारम कम्पनीले प्रदान गरेको लाभांश दावी फारम भरेर र आवश्यक कागजातहरू संलग्न गरेर पठाउन आवश्यक हुन्छ।
- प्रक्रिया पूरा कम्पनीले प्राप्त गरेको दावीको समीक्षा गरेर आवश्यक प्रक्रिया पूरा गरेपछि लाभांश शेयरधारकको बैंक खातामा जम्मा गरिन्छ।
निष्कर्ष
असुल नगरिएका लाभांश भनेको कम्पनीले घोषणा गरेको तर शेयरधारकहरूले दावी नगरेको लाभांश हो। यसले कम्पनीका वित्तीय व्यवस्थापनको स्पष्टता र पारदर्शितालाई दर्शाउँछ। असुल नगरिएका लाभांशका विभिन्न कारणहरू हुन सक्छन्, जस्तै पता परिवर्तन
